Wat is jouw overlevingsmechanisme?

Een loeiend alarm

Als je schrikt of bovenmatig veel stress ervaart, sturen je hersenen een signaal naar de rest van je lichaam – als een loeiend alarm dat door je hele zenuwstelsel en ledematen afgaat: vecht! Vlucht! Bevries!

Over deze signalen heb jij weinig controle. Het is de amygdala, de regio in de hersenen die verantwoordelijk is voor angst die ons het signaal geeft om te vechten, vluchten of te bevriezen.

Het zijn onze oerinstincten

Op momenten dat de oermens duizenden jaren geleden bedreigd werd, of het nu een beer of een vijandige stam was, dan hielpen de stressreacties levens te redden. Vechten, vluchten en bevriezen zijn onze oerinstincten die ons nu nog steeds kunnen beschermen. Maar soms ook in de weg zitten…

Signalen van tegenwoordige angst die ik in de praktijk zie zijn:

  • Pijn op de borst
  • Koude rillingen of opvliegers
  • Duizeligheid
  • Hoofdpijn
  • Spierpijnen
  • Gevoelloosheid of tintelingen
  • Paniek
  • Oorsuizingen
  • Spieren die zich opspannen
  • Maagklachten of diarree

Muurtjes bouwen

Een van de manieren om je tegen angst te beschermen is muurtjes bouwen. Een muur om je te beschermen tegen dat wat er om je heen gebeurt. Waarschijnlijk zie je niet zelf dat je een muur om je heen hebt. Waarschijnlijk zul je zelfs aangeven dat je gewoon jezelf bent en geen muur hebt. Want, hoe weet je dat je een muur om je heen hebt? Dat is niet eenvoudig uit te leggen. Ik ga het toch proberen.

Overlevingsmechanisme

Laten we eerst beginnen met te vertellen dat we allemaal een overlevingsmechanisme hebben. Het helpt ons te overleven, het geeft ons inzicht en kracht. En door de dingen die je meemaakt zul je steeds beter worden om het overlevingsmechanisme nog sterker te maken. En soms word je er een beetje te goed in…

In bepaalde ‘situaties’ ben je erg goed in ‘het overleven’ van de situatie. Echt leven doe je daarbij niet. Echt jezelf zijn trouwens misschien ook niet. Daar heb je geen tijd voor. Want je focus ligt op het overleven en in leven blijven. Maar dat proces kan uiteindelijk een negatief resultaat geven.

Wanneer je tijdens die beschermende houding niet af en toe tot rust komt, zul je het onderspit delven. Zeker als je het gevoel hebt er alleen voor te staan. Het is dan ook niet voor niets dat we steeds meer ziektes en ongemakken krijgen. Het lichaam laat het je echt wel graag weten, maar dan moet jij wel de signalen oppikken…

Overlevingshouding

Of je nu wel of niet beseft dat je een muur (van bescherming) om je heen hebt, besef dan eens dat al jouw lichamelijke of geestelijke klachten eigenlijk door jouw overlevingshouding komt. Ja, ik hoor je zeggen: “Zo ben ik nu eenmaal!”

Dat kan wel zijn, maar wil je overleven of leven? Wil je gelijk of een oplossing? Wil je vasthouden aan dat wat je je hele leven al doet, of de verandering?

Muurtjes afbreken is eng

Ik weet uit eigen ervaring dat die muur afbreken dood-eng kan zijn. Maar het vooruitzicht dat je niet meer hoeft te vechten, verstarren of vluchten is geweldig. Het gaf mij de mogelijkheid om mijn verleden te herzien, de emoties daarover los te laten en de toekomst helder voor ogen te krijgen.

Natuurlijk was dat niet in een dag mogelijk. En dat vraag ik ook van jou niet. Begin eens je eigen gedachtes, overtuigingen en stellingen eens op papier te zetten. En bedenk dat er meer mogelijkheden zijn dan dat je nu (al jaren) hebt. Niet meer hoeven vechten, verstarren of vluchten is mogelijk door eerst te accepteren dat wat je nu hebt goed is. Hoe moeilijk je je dit ook kunt voorstellen.

Want als je je hele leven al aan het vechten, vluchten of verstarren bent, weet je waarschijnlijk niet hoe het anders kan. Bedenk dan maar dat voor alles een oplossing is. Ook al is die oplossing nooit ervaren. Ook al moet die oplossing zelfs nog eerst verzonnen worden.

Vechten, vluchten, bevriezen

Hoe kan dat eruit zien, dat vechten-vluchten-bevriezen? Ik leg het je graag binnenkort in een volgende blog uit.

Wil je nu al aan de gang om die muur af te breken? Maak dan een afspraak voor een intake. Dan bespreken we samen op welke wijze we dat kunnen gaan aanpakken.